08.Şükrü SARAÇOĞLU (1887-1953)

1887 yılında Ödemiş’te doğdu. 1909 yılında Mekteb-i Mülkiye’yi bitirdi. İzmir’de Maiyet Memuru olarak görev aldı. 1918 yılında İzmir Vilayeti hesabına Cenevre Üniversitesi Siyasi İlimler Fakültesini bitirip lisans diploması aldı.

Yunanlılar’ın İzmir’i işgali üzerine İzmir’e döndü ve Kuvay-ı Millîye’ye katıldı. Yunanlılarla mücadele için Kuşadası, Aydın ve Nazilli bölgelerinde teşkilât kurdu ve hareketleri yürüttü. Osmanlı Meclis-i Mebusan’ına İzmir Milletvekili olarak seçildiyse de İstanbul’a geleceği zaman meclis dağıldığından tekrar Kuşadası’na döndü.

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin ikinci döneminde İzmir Milletvekili olarak seçildi. Fethi Okyar kabinesinde Eğitim Bakanı oldu. Yunan Hükûmetiyle görüşmeleri yürütecek olan Muhtelit Mübadele Komisyonu Başkanlığı’na getirildi. 3. İsmet İnönü kabinesinde Maliye Bakanı oldu. Bu dönemde devlet memurlarının barem ve emeklilik kanunlarını hazırlatıp yürürlüğe koydurdu. Türk lirasının fiili istikrarını sağladı ve T.C. Merkez Bankası’nın kuruluş esaslarını hazırladı.

1932 Kasım’ında Osmanlı borçlarından, Lozan Anlaşması ile Türkiye’ye düşen hissenin taksit paylarını halletmek üzere, Paris’te alacaklıların temsilcileri ile yapılan toplantıya Türk Murahhas Heyeti Başkanı olarak katıldı ve anlaşmayı imzaladı.

4. İnönü Hükûmeti’nde Adalet Bakanı oldu ve 6 yıla yakın süren bu görevi sırasında hakimler, avukatlar, suçüstü, icra, iflas, cezaevleri kanunları gibi önemli mevzuatı uygulama alanına koydu ve İmralı gibi modern cezaevlerinin temelini attı.

1937 yılında kurulan 1. Celal Bayar kabinesine Dışişleri Bakanı olarak giren Saraçoğlu, Refik Saydam kabinesinde de aynı görevi 1942 Ağustos’una kadar devam ettirdi.

Şükrü Saraçoğlu, Refik Saydam’ın 1942 yılında ansızın ölümü üzerine Başbakan oldu. Rahatsızlığı sebebiyle 5 Ağustos 1946 tarihinde Başbakanlıktan çekildi. 1 Kasım 1948 tarihinde TBMM Başkanlığı’na seçildi ve bu görevi iki dönem devam ettirdi. 14 Mayıs 1950 seçimlerinden sonra 26 yıl 9 ay devam eden İzmir Milletvekilliği ve siyasî hayatı sona erdi. 27 Aralık 1953 tarihinde İstanbul’da vefat etti. Fransızca bilen Şükrü Saraçoğlu evli ve 3 çocuk babasıdır.

Başbakanı Olduğu Hükûmetler ve Görev Zamanları

13. T.C. Hükûmeti 09.07.1942 09.03.1943

14. T.C. Hükûmeti 09.03.1943 07.08.1946


Yazdır   e-Posta

You have no rights to post comments